مطالعه ی اثر کوارستین روی نقایص لوله ی عصبی، ناهنجاری های سیستم اسکلتی و کلیوی ناشی از رتینوئیک اسید در جنین موش صحرایی

در معرض قرار گرفتن جنین موش های صحرایی آبستن با رتینوئیدها که در بدن به متابولیت فعال خود (آل – ترانس رتینوئیک اسید) تبدیل می گردند، باعث ایجاد بدشکلی هایی در اندام های مختلف می شود. گزارشاتی وجود دارد که اثرات رتینوئیک اسید به وسیله آنتی اکسیدان ها کاهش می یابد.به نظر می رسد کوارستین اثرات آنتی اکسیدانی داشته باشد. هدف مطالعه ی حاضر پیشگیری یا کاهش نقایص لوله ی عصبی، ناهنجاری های اسکلتی و کلیوی ناشی از رتینوئیک اسید در جنین موش صحرایی به وسیله ی کوارستین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی می باشد. این مطالعه روی 40 سر موش صحرایی آبستن انجام شد. این موش ها به 7 گروه تقسیم شدند. گروه کنترل، نرمال سالین و گروه های آزمایش به ترتیب آل-ترانس رتینوئیک اسید (mg/kg 25)، دی متیل سولفوکساید (dmso)، کوارستین (mg/kg 75)، کوارستین (mg/kg 200)، آل-ترانس رتینوئیک اسید (mg/kg 25) به همراه کوارستین (mg/kg 75) و آل-ترانس رتینوئیک اسید (mg/kg 25) به همراه کوارستین (mg/kg 200) را به صورت داخل صفاقی، در روزهای 10-8 آبستنی دریافت کردند. در روز بیستم آبستنی موش ها آسان کشی شدند و پس از استحصال جنین ها، قد و وزن آن ها تعیین شد. سپس کلیه ی راست و چپ تمامی جنین ها جدا شده و در محلول فرمالین بافر 10% قرار داده شد. پس از آن جنین ها با آلیزارین قرمز-آلیسین آبی، رنگ آمیزی شده و سیستم اسکلتی آن ها با استریومیکروسکوپ مطالعه گردید. سپس از کلیه ها به روش استاندارد و معمول تهیه ی مقاطع بافتی، برش های میکروسکوپی تهیه شده وتمامی آن ها با رنگ آمیزی هماتوکسیلین – ائوزین رنگ آمیزی و از نظر هیستوپاتولوژی بررسی شدند. نتایج نشان داد که میزان ناهنجاری-های شکاف کام، اگزنسفالی و مهره ی شکاف دار در گروه دریافت کننده ی رتینوئیک اسید به تنهایی به ترتیب 76/30، 53/61 و 76/30 درصد بود. همچنین با مصرف رتینوئیک اسید کاهش استخوانی شدن در اندام های خلفی (76/30 درصد) مشاهده گردید، در حالی که درصد این ناهنجاری ها و آسیب های جنینی ذکر شده، با مصرف وابسته به دوز کوارستین به طور معنی داری (03/0>p) کاهش یافت. طول و وزن جنین ها به وسیله ی رتینوئیک اسید کاهش یافت. اما کوارستین نتوانست روی طول جنین ها تأثیر معنی دار (05/0p>) داشته باشد. این در حالی است که وزن جنین ها در گروهی که رتینوئیک اسید به همراه کوارستین(mg/kg 75) دریافت کرده بودند به طور معنی داری (05/0p?) بیش از گروه دریافت کننده ی رتینوئیک اسید به تنهایی بود. در بررسی هیستوپاتولوژی مشاهده شد که فضای ادراری و قطر جسمک در گروه دریافت کننده ی رتینوئیک اسید به تنهایی به طور معنی داری (05/0p?) نسبت به گروه های دریافت کننده ی نرمال سالین، دی متیل سولفوکساید و کوارستین افزایش داشت؛ در حالی که این دو شاخص در گروه دریافت کننده ی رتینوئیک اسید به همراه کوارستین به صورت وابسته به دوز کاهش معنی داری (05/0p?) را نشان داد. تعداد جسمک های کلیوی و لوله های ادراری به طور معنی داری (05/0p?) به وسیله ی رتینوئیک اسید کاهش یافت، تعداد لوله های ادراری با مصرف وابسته به دوز کوارستین به طور معنی داری (0001/0>p) افزایش یافت، اما کوارستین نتوانست تأثیری بر تعداد جسمک های کلیوی داشته باشد. از این رو می توان نتیجه گرفت که کوارستین احتمالاً با اثر آنتی اکسیدانی خود می تواند جنین ها را در برابر آسیب های ناشی از رتینوئیک اسید تا حدودی محافظت نماید و از بروز آن ها پیش گیری کند.